تالیف: محمد رضا شکری
کامپیوتر در زندگی روزمره
مغازه ها
کتابخانه ها
جراحی پزشکی
کارتهای هوشمند
مقايسه انسان و کامپيوتر
انسان و کامپيوتر از اين چند جهت قابل مقايسه اند:
* دقت و صحت انجام کار
* قابليت اعتماد
* نحوه و ميزان ذخيره سازي داده ها
* سرعت دستيابي به اطلاعات
* خلاقيت
کاربردهاي کامپيوتر
1. کاربرد کامپيوتر در آموزش
2. کاربرد کامپيوتر در تجارت
3. کاربرد کامپيوتر در پزشکي
4. کاربرد کامپيوتر در امور اداري
5. کاربرد کامپيوتر در هنر
6. کاربرد کامپيوتر در صنعت
7. کاربرد کامپيوتر در حمل و نقل
8. کاربرد کامپيوتر در ثبت احوال
9. کاربرد کامپيوتر در قوانين و مبارزه با جرائم
استفاده صحيح از كامپيوتر
امواج و اشعه های متصاعد شده از کامپیوتر
محل مناسب برای قرار گرفتن کامپیوتر و اجزای آن
فراهم کردن نور و رطوبت مناسب
با ازدياد استفاده از كامپيوتر آسيبهاي ناشي از استفاده ناصحيح از آن نيز بيشتر آشكار مي شود. متخصصين علم پزشكي براي جلوگيري از آسيب ديدن كاربر حين كار با كامپيوتر توصيه هايي دارند :
➢ ميزكاربر: ارتفاع استاندارد ميز بايد حدود 70 سانتيمتر باشد. ميز بايد طوري قرار گيرد كه نور طبيعي از پشت سر و يا سمت چپ كاربر بتابد.
➢ صندلي كاربر: بهترين حالت قرارگيري كاربر روي صندلي اين است كه سطح افقي ميز كار همسطح صندلي و به صورت افقي باشد و به هنگام نشستن روي صندلي پاها كاملا روي زمين قرار بگيرند. همچنين در حالت ايستاده، بايد سطح نشيمن صندلي تقريبا همتراز زانوها باشد. پشتي صندلي نيز بايد كاملا گودي كمر را بپوشاند.
➢ در هنگام كار با ماوس و صفحه کليد بايستي دست زاويه منفرجه داشته باشد و به طور كلي تا جايي كه امكان دارد از صفحه كليد به جاي ماوس استفاده كرد. هنگام کار, صفحه کليد بايستي به صورت موازي با لبه ميز کار قرار بگيرد.
سلامت
احتیاطات لازم مانند پوشش و محافظ مناسب برای کابل برق
بار بیش از حد روی آن نگذاشتن
دانستن صدمات ناشی از خستگی مکرر ، فشار بر روی چشم بر اثر اشعه صفحه نمابش – مشکلات بد نشستن و وضعیت نامناسب بدن
حفاظت اطلاعات
دانستن هدف و ارزش استفاده ا ابزارهای تهیه پشتیبان از فایلهای کامپیوتر به حافظه های قابل اتقال
نحوه حفاظت از کامپیوترهای شخصی در مقابل تجاوز
همانگونه كه استفاده از كامپيوتر باعث سرعت گرفتن جمع آوري و تحليل اطلاعات شده است، به همان شكل جرائم كامپيوتري هم افزايش يافته و باعث متضرر شدن شركتها و موسسات شده است.
در طراحي يك برنامه كامپيوتري بايستي سطوح دسترسي افراد مختلف تعريف شود به شكلي كه يك كاربر نتواند به اطلاعاتي که به او ارتباطي ندارد دسترسي پيدا كند و اصولا حوزه كاري هر شخص بايستي مشخص باشد. همچنين بايد از ورود اشخاص غير مجاز به سيستم جلوگيري شود. قرار دادن يك نام عبور (ID) و يك رمز عبور (Password) براي هر شخص يكي از راههاي موجود براي جلوگيري از عمليات غير مجاز است.
گذشته از موارد فوق امكان از بين رفتن اطلاعات نيز وجود دارد . به همين خاطر از اطلاعات يك نسخه پشنيبان (Back up) تهيه مي شود كه در صورت از بين رفتن اطلاعات از آن براي بازيابي آنها استفاده مي شود.
اتفاقاتی که با قطع برق بر روی داده ها و فایلها ایجاد می شود.
ويروسهاي كامپيوتري
ويروس برنامه مخرب كوچكي است كه مخفيانه وارد كامپيوتر مي شود. نام ويروس از اين رو به اين برنامه ها داده شده که عملكردي مشابه ويروسهاي آلوده كننده انسان دارند . به اين شكل كه از راههاي مختلفي وارد مي شوند و ممكن است تا مدتها به صورت مخفيانه فعال باشند و به يكباره اثرات خود را نشان دهند.
ويروس ممكن است از راههاي مختلفي به يک كامپيوتر منتقل شود از جمله: ديسكت يا سي دي آلوده، كامپيوترهاي شبكه، اينترنت (نامه هاي الكترونيكي يا فايلهاي آلوده).
ويروسها ممكن است فقط به نرم افزار آسيب بزنند(مثلا قسمتي از اطلاعات را پاك كنند) يا اينكه مشکلات کوچکي براي سخت افزار ايجاد کنند (مثلا ويروسي كه در سي دي رام را باز و بسته مي كند!).
بهترين راه تشخيص و از بين بردن ويروسها، استفاده از نرم افزارهاي ضد ويروس از جمله MCAfFee و Norton Antivirus مي باشد.
مالکیت معنوی
رعایت این حق عبارتست از محترم شمردن حقوق به وجود آورندگان آثار معنوی نظیر نرم افزارهای مختلف، تصاویر، کتب و …
رعایت حقوق مالکیت معنوی در مورد نرم افزارها کاربران را متعهد می کند که از کپی کردن نرم افزارهای آماده شده، به اشتراک گذاشتن و سرقت دیسکهای دیگران خودداری کنند.
نرم افزارها از نظر قوانین نشر به 4 گروه تقسیم می شوند:
1- نرم افزارهای رایگان (Freeware):
نرم افزاری که تولید کننده به صورت رایگان در اختیار مصرف کننده قرار می دهد و در ازای آن هیچ پولی دریافت نمی کند.
2- نرم افزارهای اشتراکی (Shareware):
نرم افزارهایی که مصرف کننده برای مدت مشخصی به صورت رایگان از آنها استفاده می کنند که پس از گذشت این زمان باید هزینه آن را پرداخت کرد.
3- نرم افزارهای قابل خریداری (Purchase):
نرم افزارهایی که برای استفاده از آنها از ابتدا باید هزینه را پرداخت کرد.
3- نرم افزارهای نمایشی (Demo):
نسخه ای رایگان از یک نرم افزار با قابلیتهای به مراتب کمتر نسبت به آن که صرفا جهت معرفی قلبلیتهای نرم افزار اصلی عرضه می گردد.
محافظت از داده ها؛ چرا و چگونه؟
اقدامات محافظت از داده ها در کشور
توضیح تعدادی از سوء استفاده های انجام شده از داده های شخصی
مفهوم فايل(File) و فولدر(Folder)
➢ فايل ها اطلاعات مرتبط با يك موضوع خاص هستند كه تحت يك نام مشخص در يكي از ابزارهاي ذخيره سازي جانبي (مانند هارد ديسك) ذخيره مي شوند .
يك فايل ممكن است محتوي متن، تصوير، صوت و … باشد.
فايلها داراي نام و معمولا داراي پسوند هستند. مانند: Ali.txt پسوند يک فايل مبين نوع محتويات آن مي باشد. مثلا پسوند txt براي فايلهاي با محتواي متني, mp3 براي فايلهاي با محتواي موسيقي و jpg براي فايلهاي عکس به کار مي رود. به هنگام نامگذاري فايلها نامهايي را انتخاب مي کنيم که بتوانند معرف محتواي فايل باشند.
➢ فولدر يا پوشه محلي است براي دسته بندي و نگهداري فايلها. هر پوشه مي تواند محتوي چندين پوشه ديگر و چندين فايل باشد.
فولدرها داراي نام هستند اما معمولا پسوند ندارند.
➢ نكته: فولدري كه در بالاترين سطح ديسك قرار دارد، دايركتوري يا پوشه ريشه ناميده مي شود.
تعريف نرم افزار (Software)
به كليه برنامه ها، داده ها، اطلاعات و مستندات مربوط به يك سيستم كامپيوتري، نرم افزار مي گويند.
به بيان ديگر به برنامه هايي كه براي كار با كامپيوتر نوشته شده اند نرم افزار مي گوييم.
در مهندسي نرم افزار، دو گروه كلي وجود دارد :
الف- نرم افزارهاي سيستمي (System Software)
ب- نرم افزارهاي كاربردي (Application Software)
انواع نرم افزار
➢ نرم افزارهاي سيستمي:
نرم افزارهايي هستند كه كاربر با استفاده از آنها مي تواند كل كامپيوتر يا قسمتي از آن را مديريت كند.
سيستم هاي عامل(مانند ويندوز XP)، نرم افزارهاي سودمند سخت افزاري (مانند نرم افزارهاي تست كننده) و نرم افزارهاي مترجم مهمترين انواع اين نرم افزارها هستند.
➢ نرم افزارهايي كاربردي :
نرم افزارهايي كه توسط برنامه نويسان جهت رفع نيازهاي مختلف كاربران تهيه و پياده سازي مي شوند. امروزه تقريبا در هر زمينه اي مي توان نرم افزارهاي از اين نوع را يافت.
آشنايي با چند نرم افزار كاربردي
➢ Word: يك نرم افزار واژه پرداز(Word Processor) است. اين نوع نرم افزارها براي تايپ نامه و مقالات ، درج تصاوير ، جدول و ايجاد حاشيه در اطراف صفحه مناسبند.
➢ Excel: يك نرم افزار صفحه گسترده (Spread Sheet) كه براي كارهاي مالي ، محاسباتي ، آماري ، رسم نمودار هاي مختلف و … استفاده مي شود.
➢ Access: نرم افزاري براي ايجاد بانكهاي اطلاعاتي و جستجو در آنها براي يافتن موارد مورزد نظر مي باشد.
➢ PowerPoint: يك نرم افزار ارائه مطلب است كه با استفاده از آن مي توان ابعاد مختلف يك موضوع را به شكلي جذاب براي ديگران شرح داد.
سيستم عامل (Operating System)
نرم افزاري سيستمي است كه به وسيله آن كاربر مي تواند دستورات خود را به سخت افزار كامپيوتر و ديگر نرم افزارها منتقل نمايد و از آنها كار مورد نظر خودش را بخواهد.
سيستم عاملها از لحاظ تعداد كاربران به ”تك كاربره و چند كاربره“
از لحاظ تعداد برنامه اجرا شده در يك زمان به ”يك برنامه اي و چند برنامه اي ”
و از لحاظ محيط كار به ”متني و گرافيكي“ تقسيم مي شوند.
نكته : windows كه محصول شركت نرم افزاري Microsoft است، مهمترين و معروفترين و پر استفاده ترين در سراسر جهان سيستم عامل مي باشد كه تک كاربره، چند برنامه اي و گرافيكي است. از ديگر سيستم عاملهاي مهم مي توان به Dos، Linux و Unix اشاره كرد.
اولین باشید که نظر می دهید