فصل اول-آموزش مقدمات اینترنت

شبكه چيست؟
هرگاه دو يا چند كامپيوتر مستقل از طريق خط ارتباطي مانند سيم مسي ، مايكرو ويو ، فيبر نوري، ماهواره هاي ارتباطي و… با هم مبادله اطلاعاتي داشته باشند به آن شبكه كامپيوتري مي گوييم.

استفاده از شبكه هاي كامپيوتري باعث دستيابي به مزايايي نظير : اشتراك برنامه ها و فايلها ، دسترسي به اطلاعات با حجم زياد در زمان كوتاه ، تمركز مديريت ، اشتراك پايگاه داده و منابع شبكه ، امنيت اطلاعات و صرفه جويي در زمان مي شود.

اينترنت چيست؟
اينترنت بزرگترين شبكه کامپیوتری دنیا است كه از ارتباط و اتصال هزاران شبكه و كامپيوتر به وجود آمده است. به عبارت ديگر اينترنت شبكه اي است از شبكه ها و رايانه هاي آنها كه از طريق خطوط مخابراتي مانند تلفن ، ماهواره ها ، فيبر نوري و … با هم ارتباط برقرار مي كنند.

خدمات اينترنت
1- صفحات وب:
اطلاعات در اینترنت معمولا در سایتهای وب قرار می گیرند. هر سایت اینترنتی شامل چندین صفحه Web است. 
2-جستجو در اینترنت با موتورهای جستجو:
سایتهای خاص اینترنتی که اطلاعات سایر سایتهای اینترنتی را پیدا می کنند و فهرست می کنند و در اختیار سایر کاربران قرار می دهند.
3-پست الكترونيكي (Email):
سایر خدمات نظیر انتقال فايل (FTP)، گروههاي خبري (News Group)، كار با كامپيوتر از راه دور (Telnet) و …

روشهای اتصال به اینترنت
1. Dial UP: شماره گیری به وسیله مودم و همچنین شماره های هوشمند مخابراتی
2. ADSL
3. Wireless Dial Up
4. Wimax

5. GPRS: (اتصال به اینترنت مخصوص موبایل)

اتصال به اينترنت با Dial Up
براي اتصال به اينترنت به چند چيز نياز داريم :
• يك كامپيوتر
• يك حساب كاربري اينترنت (مثلا كارت اينترنت)
• نرم افزار استفاده از خدمات (برنامه اي كه به وسيله آن اطلاعات یا پست الکترونیکی را از اينترنت دريافت مي كنيم)
• مودمي كه به كامپيوتر متصل باشد
• يك خط تلفن
تجهيزات بالا عمومي ترين موارد لازم هستند . براي استفاده از امكاناتي مانند ارتباط صوتي و تصويري در اينترنت بايستي از امكاناتي نظير  هدست، دوربين ديجيتال و همچنين نرم افزارهاي مكمل نظيرReal Player بهره مند باشيد.
در قسمتهاي بعدي با اين امكانات بيشتر آشنا خواهيد شد.

چگونه از صحت مودم خود مطمئن شويم؟
بيشتر ارتباطهاي اينترنتي در ايران از نوع Dial Up است به اين معني كه با مودم و از طريق شماره گيري با خط تلفن خود ارتباط را برقرار مي سازيم بنابراين صحت مودم براي ايجاد ارتباط  الزامي است.
مودم در دو نوع داخلي و خارجي توليد مي شود و براي استفاده از آن بايستي به صورت نرم افزاري و سخت افزاري آن را نصب نماييم. پس از عمل نصب در قسمت Device manager مي توان از صحت نصب اطمينان برقرار كرد.

نرم افزار مرورگر (Browser)
بعد از اتصال به اينترنت لازم است برنامه اي براي دريافت اطلاعات آن (نظير صفحات وب) داشته باشيم. برنامه هاي زيادي براي اين كار وجود دارند كه يكي از مهمترين آنها برنامه Internet Explorer مي باشد. اين برنامه از منوي شروع قابل دسترسي است.

ارائه دهندگان خدمات اينترنتي
براي ارتباط با اينترنت تجهيزات خاصي لازم است كه تهيه آنها براي هر كاربر ممكن نيست . لذا كاربران خانگي حق استفاده از اينترنت را از شركتهاي ارائه دهنده خدمات اينترنتي (Internet Service Provider(ISP)) هستند مي خرند. در واقع يك ISP واسطه اي است كه از طريق آن حق ارتباط با اينترنت را دريافت مي كنيم. امروزه
اشتراك اينترنت اكثرا به صورت كارتهاي اينترنتي واگذار مي شود.

تنظيمات اتصال به اينترنت
از سهل آموز اتصال جديد، علاوه بر ايجاد اتصال به اينترنت براي ايجاد ساير اتصالات شبكه اي نيز مي توان استفاده كرد. براي اتصال به اينترنت، از ليست روبرو گزينه Connect to the Internet را انتخاب كرده و روي دكمه Next كليك كنيد.
در اين بخش مشخص مي كنيم كه اتصال از چه طريقي انجام خواهد شد. به اين دليل كه ما خود از روي كارت اينترنت اتصال را تنظيم مي كنيم گزينه دوم يعني
  Setup up my connection manually را انتخاب نموده و روي دكمه Next كليك مي كنيم.
در اين بخش نحوه اتصال اينترنت را مشخص مي كنيم. براي اتصال از طريق مودم (كه نوع اتصال مورد نظر ما است)، از ليست Connect using a dial-up modem را انتخاب كرده و روي دكمه Next كليك كنيد.
در اين بخش لازم است يك نام براي اتصال خود انتخاب نماييد. اين نام كاملا دلخواه است. پس از اين كار روي دكمه Next كليك كنيد.

در اين قسمت از روي كارت اينترنت خود شماره هاي اتصال به شبكه را پيدا كنيد و فقط يكي از آنها را در كادر phone Number وارد نماييد. سپس روي دكمه Next كليك كنيد.
در كادر User name نام كاربري خود و در قسمت password و  Confirm Password رمز عبور خود را وارد نماييد.
با علامت زدن گزينه Use this…، امكان استفاده از اتصال ايجاد شده را براي تمام كاربران اين كامپيوتر مهيا مي كنيم.
با علامت زدن گزينه Make this… اتصال ايجاد شده را به عنوان اتصال پيش فرض ويندوز تعيين مي كنيم.
با انتخاب گزينه Turn on… ديواره آتش را براي اتصال ايجاد شده روشن مي كنيم. ديواره آتش (Firewall) برنامه اي است كه از نفوذ نرم افزارهاي مخرب به سيستم جلوگيري مي كند.
روي دكمه Next كليك كنيد.
در كادر ظاهر شده براي ايجاد يك ميانبر براي اتصال روي ميز كار دستور Add… را علامتدار مي كنيم. براي خروج از سهل آموز دكمه Finish و براي برگشت به مراحل قبلي و تصحيح آنها دكمه Back را بفشاريد.
پس از فشردن دكمه Finish، كادر مخصوص اتصال روي صفحه باز مي شود.
در كادر مربوط به اتصال، روي دكمه Dial كليك كنيد تا شماره گيري توسط مودم صورت گيرد.

در حين شماره گيري پيغامي روي صفحه ظاهر مي شود تا ما را از وضع اتصال آگاه كند. پس از پايان شماره گيري و مراحل اتصال، تصوير دو كامپيوتر در Taskbar ظاهر مي شود.

سايت اينترنتي
بعد از برقراري ارتباط، براي استفاده از اينترنت و مرور اطلاعات آن، بايستي از يك نرم افزار مرورگر (مثل IE) استفاده كنيم. به اين شكل كه پس از اجراي برنامه مرورگر، آدرس سايت اينترنتي حاوي اطلاعات مورد  نظر را در نوار آدرس مرورگر وارد نموده و دكمه Enter را مي فشاريم.
به مراكزي كه در  اينترنت خدمات صفحات وب را به مراجعه كنندگان ارائه مي دهند سايت (پايگاه اطلاع رساني) مي گوييم. براي دسترسي به سايتهاي وب راههايي وجود دارد و از جمله  اينكه آدرس سايت مورد نظر را بدانيم و آن را در نوار آدرس مرورگر تايپ كنيم. حال براي اتصال به ساير صفحات مي توانيم روي يك فراپيوند (متن يا تصويري كه هرگاه نشانگر ماوس روي آن بيايد به حالت دست دربيايد) كليك كنيم تا صفحه وب ديگري اجرا شود. حتي هنگامي كه با كليك بر روي يك فراپيوند وارد يك صفحه وب جديد مي شويم، آدرس آن به صورت اتوماتيك در نوار آدرس  نمايش داده مي شود. جابجا شدن بين آدرسهاي مختلف اينترنتي يكي از بزرگترين مزاياي استفاده از web است . همانگونه كه ملاحظه كرديد در هر دو روش بالا از يك URL كه همان آدرس اينترنتي است استفاده مي شود.

آشنايي با شبكه Web
بخش عظيمي از اطلاعات موجود در اينترنت در صفحاتي موسوم به صفحات وب ذخيره مي شوند. اين صفحات شامل متن، تصوير، صدا، برنامه ها و … مي باشند.
از قابليتهاي مهم صفحات وب ، اتصال آنها به هم مي باشد.
 اين اتصال توسط فراپيوندها انجام مي شود.

فراپيوند چيست ؟
محبوبيت صفحات وب به اين خاطر است كه به راحتي به هم متصل مي شوند و از يكي از آنها مي توان به ديگري منتقل شد.
در صفحات وب براي قسمتهايي از متن يا بعضي تصاوير به شكلي برنامه ريزي مي شود كه با كليك بر روي آنها از قسمتي به قسمت ديگر منتقل شويم. راه تشخيص اين تصاوير يا متن قرار دادن ماوس بر روي آن است كه در اين صورت نشانگر ماوس به صورت يك دست در مي آيد.
به متني كه داراي اين قابليت باشد فرامتن و به تصويري كه داراي اين قابليت باشد فرا رسانه مي گوييم.
هر صفحه وب ممكن است توسط پيوندهايي به دهها صفحه وب ديگر در سراسر دنيا متصل باشد.

URL چيست؟ پروتكل چيست؟
در اينترنت براي آدرس دهي سايتها و صفحات مختلف از URL استفاده مي كنيم. همانطور كه آدرسهاي معمولي داراي چند جزء هستند (مانند نام كشور ، شهر ، خيابان ، كوچه و …) ، هر URL نيز داراي اجزاي مختلفي از قبيل نام پروتكل ، نام حوزه ، مسير فهرست ، و نام فايل مربوطه مي باشد. 
مثال : http://       www                 .reyhoo.com             /reyhoo/               com-int.htm
      نام فايل مورد نظر       نام فولدر اصلي      نام كامپيوتر و نام حوزه       سايت وب       پروتكل

همانند سيستم عامل ويندوز كه در آن فايلهاي مختلفي مي توان ايجاد نمود ، در اينترنت هم فايلهاي مختلفي وجود دارد كه مرورگر با هر كدام از آنها بايد به نوعي خاص رفتار و آنها را اجرا نمايد. پروتكل (Protocol) كه در اول URL مي آيد اين موضوع را براي مروگر مشخص مي كند. 
انواع مختلفي از پروتكلها وجود دارند كه مهمترين آنها HTTP (مخفف Hypertext Transfer Protocol ) است كه براي دسترسي به صفحات وب در اينترنت و ساير شبكه ها مانند اينترانت استفاده مي شود.

نام كامپيوتر و  پسوندهاي مهم (Domain Names)
در مثال http://www.reyhoo.com، reyhoo نام كامپيوتر يا به عبارات ديگر محلي است كه اطلاعات در آن ذخيره شده اند كه به آن نام دامنه هم مي گويند.
همچنين .com كه پسوند نام دامنه است، نشان دهنده آن است كه سايت وب مورد نظر از نوع تجاري (Commercial) مي باشد.
پسوندهايي مانند .edu (براي مراكز آموزشي)، .org(براي سازمانها)، .net( براي شبكه ها) و همچنين پسوندهايي مانند .ir، .us و … براي كشورها نيز كاربردهاي فراواني دارد.

HTML چيست؟
صفحات وب توسط زبان برنامه نويسي خاصي نوشته مي شوند كه HTML (مخفف Hypertext Markup Language) نام دارد.
اين زبان شامل دستوراتي براي نمايش تصاوير ثابت و متحرك، متن، موسيقي، فرامتن و … مي باشد.
با كمك بعضي برنامه ها فرآيند برنامه نويسي و آماده كردن اين صفحات بسيار آسانتر مي شود كه از جمله مي توان به Frontpage و Dreamweaver اشاره نمود.

اجزاي پنجره Internet Explorer
پنجره اين برنامه از 6 قسمت اصلي تشكيل يافته است:
 نوار عنوان كه عنوان صفحه جاري و دكمه هاي كنترل پنجره ها در خود جاي داده است.
 نوار منو كه شامل منوها است. هر منو تعدادي دستور را در خود جاي داده است كه مي توان آنها را روي صفحه جاري اجرا نمود.
 نوار ابزار كه شامل دستورات مهم قابل اجرا ر.وي پنجره است. اين دستورات در منوها قرار گرفته اند.
 نوار آدرس كه محل  تايپ آدرس صفحه اي است كه مي خواهيم آن را مرور نماييم.
 محل مرور صفحات وب
 نوار وضعيت كه وضع برنامه و صفحه جاري را نمايش مي دهد.

استفاده از  تصاوير يك سايت
براي اين كار كافي است روي تصوير مورد نظر كليك راست كنيم و سپس  از منوي ميانبر يكي از گزينه ها را انتخاب مي كنيم:
 براي ذخيره كردن تصوير در هارد ديسك،
 براي فرستادن تصوير به همراه يك ايميل
 براي چاپ تصوير
 باز كردن قسمت My pictures
 قراردادن تصوير به عنوان پس زمينه صفحه كار

باز كردن يك فراپيوند در يك صفحه جديد
براي باز كردن يك فراپيوند كافي است بر روي آن كليك كنيم البته  در اين صورت پيوند مورد نظر را در صفحه جاري باز مي كند. 
اگر بخواهيم صفحه فعلي بسته نشود و پيوند مورد نظر در يك صفحه جديد باز شود، بر روي پيوند مورد نظر كليك راست مي كنيم و سپس گزينه open in new window را انتخاب مي كنيم.

اضافه كردن يك صفحه وب به صفحات دلخواه
گفتيم كه با استفاده از Favorites ميانبرهايي به سايتها و صفحات دلخواه خود ايجاد مي نماييم با به هنگام اتصال به آنها استفاده شود. براي اضافه كردن يك ميانبر به شكل زير عمل مي كنيم:
 صفحه وب دلخواه خود را باز كنيد.
 روي دكمه  favorites در نوار ابزار كليك كنيد تا پانل مربوطه در سمت چپ صفحه  نمايان شود.
 روي دكمه  Add… از اين پانل كليك كنيد تا پنجره
 مربوطه باز شود و نام ميانبر صفحه را وارد نماييد.
 در صورت تمايل با كليك روي دكمه Create in… مي توانيد پوشه اي را براي ذخيره سازي ميانبر صفحه ايجاد نموده و يا از پوشه هاي فعلي استفاده نماييد.

history
 با کلیک روی دکمه History واقع در نوار ابزار IE، قسمت تاریخچه برنامه باز می شود که در آن آدرس صفحات وبی که ملاقات کرده ایم با گروه بندی به صورت روزانه قابل مشاهده می باشد.
برای پاک کردن یک آدرس ملاقات شده روی آن کلیک راست نموده و دستور Delete را انتخاب می کنیم.
برای حذف کل آدرسهای ملاقات شده در یک تاریخ می توانیم بر روی  عنوان آن روز کلیک راست نموده و دستور Delete را انتخاب کنیم.

تنظیمات مدت زمان نگهداری حافظه (History):
از منوی Tools دستور Internet Options را انتخاب کنید. در قسمت History از لبه General، تعداد روزهای نگهداری آدرس صفحات را مشخص نمایید. همچنین با کلیک روی دکمه Clear History کلیه آدرسهای موجود در حافظه پاک می شوند.

تنظيمات پيشرفته فايلهاي موقتي اينترنت
با كليك روي دكمه Settings تنظيمات زير قابل انجام است:
در قسمت check for… مشخص مي كنيم كه چه هنگامي اطلاعات صفحه ای که برای چندمین بار می خواهیم آن را ملاقات کنیم از محل اصلي آن دوباره خوانده شود :
 Every visit to the page: به هنگام هر دفعه ملاقات صفحه
 Every time you  start Internet Explorer: فقط هر دفعه كه IE راه اندازي شود.
 Automatically: به صورت اتوماتيك و با تشخيص IE
 Never: وقتي صفحه يكبار خوانده شد ديگر به روز نخواهد شد.
در قسمت  Temporary Internet files folder محل نگداري  فايلهاي موقت اينترنتي و حجمي كه به اين فايلها اختصاص داده ايم مشخص مي شود كه هر دوي آنها قابل تغيير هستند.
با استفاده از دكمه Move Folder   …  محل نگهداري فايلهاي موقتي قابل تغيير است. با استفاده از دكمه View Files …  اين فايلها قابل مشاهده اند و با استفاده از دكمه View  Objects  … ساير عناصر اينترنتي نصب شده قابل مشاهده هستند.

كار با IE به صورت Offline
 وقتي كه در حال اتصال به اينترنت صفحه وبي را در نرم افزار IE باز مي كنيم ، به آن مرور صفحه در حالت online مي گوييم.
 حال اگر بخواهيم در حالتي كه متصل به اينترنت نيستيم صفحات وبي را كه از قبل ديده ايم را مرور كنيم بايستي بر روي گزينه Work Offline در منوي File كليك كنيم تا فعال شود. در اين حالت IE هنگامي كه از آن در خواست كنيم كه صفحه اي را نمايش دهد ديگر به اينترنت مراجعه نمي كند و از همان اطلاعات قبلي موجود استفاده مي كند. به اين حالت ، مرور به صورت Offline مي گوييم.

مرور صفحات وب به صورت Offline
براي اين كار ابتدا حالت Offline را در IE فعال مي كنيم. سپس بر روي دكمه History  واقع در نوار ابزار كليك مي كنيم و در نوار History كه مطابق شكل در سمت راست صفحه ظاهر مي شود ، روز مرور صفحه و سپس صفحه مورد نظر را انتخاب مي كنيم. 
بيشتر صفحات وب در اين حالت قابل مرور هستند.
نمايش اين صفحات به كمك عمل cache (ذخيره سازي خودكار صفحات وب بر روي ديسك سخت جهت مراجعه سريعتر در آينده) صفحات انجام      مي شود
نمايش و پنهان سازي نوار ابزارها در IE
 IE به طور پيش فرض داراي 3 نوار ابزار ”دكمه هاي استاندارد ، آدرس ، پيوندها“ مي باشد. (اگر نرم افزارهاي ديگري نصب كرده باشيم ممكن است نوار ابزارهاي ديگري هم اضافه مي شوند).
جهت نمايش و پنهان نمودن نوار ابزارها ، از منوي view گزينه toolbar را انتخاب نموده و سپس  نوار ابزارهاي دلخواه را فعال مي كنيم.

ذخيره كردن صفحات وب
انواع مختلفي از ذخيره سازي صفحات وب وجود دارد كه براي دستيابي به همه آنها بايستي در منوي File  گزينه Save As را براي ذخيره با نام كردن انتخاب نمود. در پنجره بازشده در قسمت File name نامي براي صفحه وب تايپ مي كنيم سپس در قسمت Save as type يكي از روشهاي ذخيره سازي و در قسمت Encoding، نوع كدبندي ذخيره سازي را انتخاب مي كنيم.

مفهوم Download و Upload در شبکه اینرنت
مفهوم Upload:
به فرستادن یک یا تعدادی فایل به یکی از سرورهای موجود در شبکه اینترنت Upload می گوییم.
برای مثال, به هنگام Atach کردن فایلها به همراه پست الکترونیکی, همین فرآـیند صورت می گیرد . همچنین سرویسهای جدیدی در شبکه اینترنت به وجود آمده اند که با استفاده از آنها می توان به نگهداری داده های در شبکه اینترنت پرداخت. برای مثال سایت box.net چنین خدماتی را عرضه می کند.

مفهوم Download
به فرآیند گرفتن یک فایل از شبکه اینترنت و ذخیره سازی آن در هارد دیسک خودمان Download می گوییم.
برخی سایتهای اینترنتی امکان گرفتن برنامه های جدید را فراهم می کنند.
یکی از مهمترین این سایتها Download.com نام دارد که امکان داونلود برنامه های مختلف و همچنبن بازی و موسیقی را فراهم می کند.
برنامه هایی از طریق شبکه اینترنت دریافت می کنیم معمولا رایگان نیستند و فقط برای امتحان کردن ما مدت خاصی می توان از آنها استفاده کرد. ولی با استفاده از سایت اینترنتی freeware.com می توان انبوهی از نرم افزارهای کاملا ریگان را یافت.